ibuye. LOUIS (AP) - Mu mijyi myinshi, ntamuntu uzi aho imiyoboro iyobora ikorera munsi yubutaka. Ibi ni ngombwa kuko imiyoboro y'isasu irashobora kwanduza amazi yo kunywa. Kuva Flint iyobora ikibazo, abayobozi ba Michigan bakajije umurego mu gushaka umuyoboro, intambwe yambere yo kuwukuraho.
Ibi bivuze ko hamwe na miliyari y'amadorari y'inkunga nshya ya federasiyo iboneka kugirango ikibazo gikemuke, ahantu hamwe na hamwe hameze neza kurusha ahandi gusaba vuba inkunga no gutangira gucukura.
Umuyobozi mukuru wa BlueConduit, Eric Schwartz, akoresha amashusho ya mudasobwa mu gufasha abaturage guhanura aho imiyoboro iyobora iherereye, yagize ati: "Ubu ikibazo ni uko dushaka kugabanya igihe abantu batishoboye bahura nazo."
Urugero, muri Iowa, imijyi mike ni yo yabonye imiyoboro y'amazi iyobora, kandi kugeza ubu imwe gusa - Dubuque - yasabye inkunga nshya ya leta yo kuyikuraho. Abayobozi ba Leta bakomeje kwizera ko bazabona ubuyobozi bwabo mbere y’igihe ntarengwa cya guverinoma ya federasiyo 2024, bagaha abaturage igihe cyo gusaba inkunga.
Isonga mu mubiri igabanya IQ, idindiza iterambere, kandi itera ibibazo byimyitwarire mubana. Imiyoboro iyobora irashobora kwinjira mumazi yo kunywa. Kubikuraho bikuraho iterabwoba.
Mu myaka ibarirwa muri za mirongo ishize, amamiriyoni y'imiyoboro yayoboye yashyinguwe mu butaka kugira ngo amazi meza akoreshwe mu ngo no mu bucuruzi. Bibanze mu burengerazuba bwo hagati no mu majyaruguru y'uburasirazuba, ariko usanga henshi mu gihugu. Kubika inyandiko zegerejwe abaturage bivuze ko imijyi myinshi itazi imiyoboro y'amazi ikozwe mu cyuma aho kuba PVC cyangwa umuringa.
Ahantu hamwe, nka Madison na Green Bay, Wisconsin, bashoboye gukuraho aho bari. Ariko nikibazo gihenze, kandi mumateka habaye inkunga nkeya ya reta yo kugikemura.
Umuyobozi w'ikigo gishinzwe umutungo w’amazi, Radhika Fox agira ati: “Kubura amikoro byahoze ari ikibazo gikomeye.
Umwaka ushize, Perezida Joe Biden yashyize umukono ku mushinga w'itegeko-remezo mu itegeko, amaherezo watanze imbaraga nyinshi atanga miliyari 15 z'amadolari mu myaka itanu yo gufasha abaturage kubaka imiyoboro iyobora. Ntabwo bihagije gukemura ikibazo gusa, ariko bizafasha.
Eric Olson wo mu kanama gashinzwe kurengera umutungo kamere yagize ati: "Niba udafashe ingamba ugasaba, ntuzahembwa."
Eric Oswald, umuyobozi w'ishami rishinzwe amazi yo kunywa muri Michigan, yavuze ko abayobozi b'inzego z'ibanze bashobora gutangira imirimo yo kuyisimbuza mbere yuko ibarura rirambuye rirangira, ariko ikigereranyo cy'aho imiyoboro iyobora izafasha.
Ati: "Tugomba kumenya ko bamenye imirongo y'ingenzi ya serivisi mbere yo gutera inkunga gahunda yo gusenya".
Imiyoboro y'isasu imaze imyaka ibarirwa muri za mirongo. Mu myaka yashize, abaturage ba Newark, New Jersey na Benton Harbour, muri Leta ya Michigan bahatiwe gukoresha amazi y’amacupa kugira ngo babone ibyo bakeneye nko guteka no kunywa nyuma y’ibizamini byagaragaje urugero rwinshi rw’isasu. Muri Flint, umuryango wiganjemo abirabura, abayobozi babanje guhakana ko nta kibazo cy’ibanze, bibanda ku gihugu ku kibazo cy’ubuzima. Nyuma yaho, icyizere rusange cyamazi yamazi yagabanutse, cyane cyane mumiryango yabirabura naba Hisipaniya.
Bwana Vedachalam, umuyobozi w’amazi n’imihindagurikire y’ikirere muri Environmental Consulting & Technology Inc., yatangaje ko yizeye ko abaturage baho bazasimbuza imiyoboro igamije inyungu z’abaturage.
Hariho ibimenyetso byerekana ko ipfunwe ari moteri. Nyuma yo gupfobya urwego runini, Michigan na New Jersey bafashe ingamba zikomeye zo guhangana n’amazi yo kunywa, harimo no kwihutisha ikarita. Ariko mu zindi ntara, nka Iowa na Missouri, zitigeze zihura n'ikibazo nk'iki kibazo gikomeye, ibintu biratinda.
Mu ntangiriro za Kanama, EPA yategetse abaturage kwandika imiyoboro yabo. Fox yavuze ko amafaranga azaza akurikije ibikenewe muri buri gihugu. Ubufasha bwa tekiniki no korohereza ibihe byiciro byabaturage binjiza amafaranga make.
Kwipimisha amazi muri Hamtramck, umujyi wabantu bagera ku 30.000 bakikijwe na Detroit, buri gihe byerekana urugero ruteye ubwoba. Umujyi wibwira ko imiyoboro myinshi ikozwe mubyuma bitera ibibazo kandi irimo gukora kubisimbuza.
Muri Michigan, gusimbuza imiyoboro birakunzwe cyane kuburyo abaturage basabye amafaranga arenze ayo ahari.
EPA ikwirakwiza inkunga hakiri kare ikoresheje formula itita ku mubare w'imiyoboro iyobora muri buri ntara. Kubera iyo mpamvu, leta zimwe zakira amafaranga menshi cyane yo kuyobora imiyoboro kurusha izindi. Ikigo kirimo gukora kugirango gikosorwe mu myaka iri imbere. Michigan yizera ko niba leta zidakoresheje amafaranga, amaherezo amafaranga azayageraho.
Schwartz wo muri BlueConduit yavuze ko abayobozi bagomba kwitonda kugira ngo batabura igenzura ry’amazi mu turere dukennye kugira ngo ibarura ryuzuye. Bitabaye ibyo, niba uturere dukize dufite ibyangombwa byiza, barashobora kubona ubundi buryo bwihuse, nubwo bidakenewe cyane.
Dubuque, umujyi uri ku ruzi rwa Mississippi rugera ku 58.000, ukeneye amadolari arenga miliyoni 48 yo gusimbuza imiyoboro igera ku 5.500 irimo isasu. Ikarita yo gushushanya yatangiye imyaka itari mike ishize kandi abayobozi babanje kwemeza ko yavuguruwe neza kandi biteganijwe ko umunsi umwe uzaba icyifuzo cya leta. Bafite ukuri.
Umuyobozi w'ishami rishinzwe amazi muri uyu mujyi, Christopher Lester yavuze ko izo mbaraga zashize zorohereje gusaba inkunga.
Lester yagize ati: "Dufite amahirwe ko dushobora kongera ububiko. Ntabwo tugomba kugerageza kubifata."
Ibiro Ntaramakuru by'Abanyamerika byahawe inkunga na Walton Family Foundation mu rwego rwo gukwirakwiza politiki y'amazi n'ibidukikije. Ibiro Ntaramakuru by'Abanyamerika bishinzwe gusa ibirimo byose. Kubidukikije byose bya AP, sura https://apnews.com/hub/climate-nibidukikije.
Igihe cyo kohereza: Ukwakira-21-2022